مرغ ارزی حسن روحانی یک پا داشت/ ارز پاشی چهره زشت خود را نشان داد/ روی سیاه دلار ۴۲۰۰ تومانی؛ جهش ثبت سفارش با دلار دولتی/ زورگویی بانک مرکزی به جایی نرسید و دلار دوباره چند نرخی شد
تاریخ انتشار: ۱۰ مهر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۲۷۰۸۴۴
به گزارش تابناک اقتصادی؛ بیش از سه سال از تولد دلار ۴۲۰۰ در اقتصادمان میگذرد. در این مدت با وجود تمام وعدههای حمایتی از سوی دولت دوازدهم، شاهد بیراهه رفتن میلیاردها دلار منابع ارزی کشور بودیم و هرگز خبری از ثبات قیمت کالاهای اساسی که قرار بود با دلار ۴۲۰۰ تومانی، تضمین شود، نبود و در عوض بسیاری از سودجویان از این بستر ارزی بهرهمند شدند و در پوشش تأمین نیاز داخلی و ضروری مردم به واردات کالاهای غیرضروری اقدام کردند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
حال با نگاهی به گذشته میتوان برآورد کرد که بیش از ۶۰ میلیارد دلار به نرخ ۴۲۰۰ تومانی تا به امروز به نوعی به هدر رفته است. هرچند در یکی دو سال گذشته، دایره تخصیص این منابع با ارزش ارزی برای واردات کالاها، محدودتر شد، اما بازهم خبری از کاهش و حتی ثبات قیمت کالاهای اساسی همچون مرغ و نیازهای ضروری مردم نبود. در این میان، سال گذشته در زمان بودجه ریزی برای سال ۱۴۰۰، میزان تخصیص ارز ترجیحی به نرخ ۴۲۰۰ تومانی برای واردات دارو و کالاهای اساسی، به گفته سخنگوی کمیسیون تلفیق لایحه بودجه ۱۴۰۰ مجلس شورای اسلامی ۸ میلیارد دلار مصوب شد. دکتر حسین سلاح ورزی نائب رئیس اتاق بازرگانی ایران در گفتگو با خبرنگار تابناک اقتصادی در این باره اظهار داشت: آنهایی که توفان ارزی اوایل دهه ۱۳۹۰ در دو سال آخر ریاست محمود احمدی نژاد بر قوه مجریه را تجربه کرده بودند به دولت روحانی بارها هشدار دادند اجازه دهد نرخ ارزهای معتبر به ریال ایران با نرخ تورم سالانه اجازه افزایش داشته باشد، اما مرغ ارزی حسن روحانی هم یک پا داشت. او هم نمیخواست قیمت دلار افزایش یابد و در نتیجه با این روش میخواست راه را بر افزایش قیمت کالاها ببندد. از سوی دیگر او امیدوار بود با رفع تحریمهای اتفاق افتاده به دلیل توافق برجام حتی نرخ دلار به ریال کاهش یابد و این راه داشت باز میشد که، ولی الله سیف رییس وقت بانک مرکزی ترمز را کشید و اجازه نداد قیمت هر دلار به زیر سه هزار تومان برسد.
به گفته سلاح ورزی، روزهای خوش صادرات نفت خام و کسب دلارهای ارزی، اما در زمستان ۱۳۹۶ و با روی کار آمدن دونالد ترامپ اندک اندک به تلخی میگرایید. ترامپ وعده داده بود همان روزی که بر سر کار میآید قرارداد برجام را پاره خواهد کرد که معنایش برگشت تحریمها بود.
آن گروه از کسانی که سیاست خارجی را میفهمیدند و دگرگونیها را دنبال میکردند از همان زمستان انگار میدانستند دیگر نمیتوان ترمز دلار را همچنان بالا نگهداشت و شروع به خرید ارز کردند.
وی افزود: در حالی که ایرانیهای سراسر کشور به برپایی جشن نوروز دلبسته بودند، اما توفان ارزی بلافاصله پس از تعطیلات ۴ روزه ایران را سیاه کرد. دلار ترمز برید و ریال را به زیر کشید. در یک دوره ۱۵ روزه قیمت هردلار به ۶۰۰۰۰ ریال رسید. در فروردین ۱۳۹۷ یک نشست تاریخی در دولت روحانی برگزار شد تا درباره دلار چاره جویی کنند.
اگر چه از آن نشست تاریخی دست کم ۴ روایت از زبان و قلم، ولی الله سیف رییس وقت بانک مرکزی، مسعود نیلی مشاور ارشد اقتصادی رییس جمهور روحانی، آقای آشنا مشاور فرهنگی روحانی و خودش نقل شده است که چگونه تصمیم گرفته شد قیمت هر دلار ۴۲۰۰ تومان تعیین شود، اما این اتفاق افتاد و اسحاق جهانگیری نیز قربانی این روز مرموز شد.
استدلال موافقان چه بود؟
نائب رئیس اتاق بازرگانی ایران در این باره گفت: حسن روحانی بدون چون و چرا درباره تعیین قیمت هر دلار برابر با ۴۲۰۰ تومان و اعلام عمومی آن که هرکس هر میزان ارز میخواهد دولت آمادگی فروش دارد از برخی یاران مورد اعتمادش به ویژه محمد باقر نوبخت رییس سازمان برنامه و بودجه تاثیر پذیرفته بود.
وی ادامه داد: استدلال موافقان دلار ۴۲۰۰ تومانی این بود که واردات با این قیمت و نرخهای تعرفه با همین نرخ دلار راه را بر تورم مهار ناپذیر میبندد. این گروه باور داشتند و تا روز آخری که بر سرکار بودند نیز باور خود را اجرا کردند و برای واردات ۲۵ قلم کالای اساسی که در سالهای بعد از شمار آنها کاسته شد دلار ترجیحی اختصاص دادند - باور آنها این بود که اگر واردات و نرخ تعرفه با دلار آزاد که به زودی تا ۱۹ هزار تومان رفت و سپس در ۱۰ یا ۱۲ هزار تومان برای سال ۱۳۹۷ آرام گرفت انجام شود تهیدستان توانایی کافی برای خرید کالاهای اساسی را از دست میدهند و دولت باید مزد و حقوق کارگران و کارمندان را مطابق با دلار ۱۲ هزار تومانی تعیین کند که به کسری بودجه منجر میشود و مارپیچ تورم به سرعت به نقاط بسیار بالا میرسد. در سال ۱۳۹۷، اما برگشت رژیم تحریم از سوی آمریکا دست ایران را از رسیدن به درآمد صادرات نفت نیز کوتاه کرد و دولت ناگزیر شد به مرور نرخهای تازه برای دلار تعیین کند.
به گفته سلاح ورزی: زورگویی بانک مرکزی برای خرید ارز صادرکنندگان به قیمت هر دلار ۴۲۰۰ تومان نیز به جایی نرسید و ارز دوباره چند نرخی شد. نرخهای دولتی ۴۲۰۰ تومانی، دلار نیمایی و دلار آزاد. این استدلال چندان بی پایه نبود، اما اقتصاد را از تعادل خارج کرد و بازارهای کار و کالا و سرمایه را از ریخت انداخت.
روی سیاه دلار ۴۲۰۰ تومانی
رئیس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن خرم آباد در ادامه خاطر نشان کرد: اما روی سیاه دلار ۴۲۰۰ تومانی بلافاصله خود را نشان داد و هزاران نفر از ایرانیان با گشایش اعتبار و ثبت سفارش واردات خواستار خرید دلار ۴۲۰۰ تومانی شدند. در همان دو ماه نخست معلوم شد ارزش ثبت سفارش در بهار ۱۳۹۷ ده برابر ارزش ثبت سفارش بهار ۱۳۹۶ شده است.
از همین جا بود که ارز پاشی چهره زشت خود را نشان داد. میلیاردها دلار ارز ترجیحی به قیمتی کمتر از ۴۰ درصد قیمت بازار آزاد ارز به متقاضیانی که زودتر ثبت نام کرده بودند داده شد. شمار قابل اعتنایی از کسانی که موفق به دریافت ارز ترجیحی شده بودند ناسپاسی کرده و دلارها را در بازار ارز آزاد فروختند و یا بخشی از آن را به واردات کالای ثبت سفارش شده اختصاص دادند و نیز کسان دیگری بودند که ارز را به بیرون از کشور انتقال داده و برنگردانند. دادگاهایی در این باره ظاهرا تشکیل شد، اما نتایج کیفری این ارزپاشی بزرگ و آسیب ساز هرگز برای شهروندان مشخص نشد.
از سوی دیگر تخصیص دلار ترجیحی به واردات کالاهای اساسی تضادی بزرگ با اقتصاد مقاومتی داشت که میخواست ایران را از وابستگی به واردات کالاهای اساسی نجات دهد.
وقتی ذرت با دلار ۴۲۰۰ تومانی وارد میشد، اما تولید داخلی با هزینههای دلار آزاد تامین میشد معلوم بود که واردات مقرون به صرفه است. در یک دوره سه ساله از ۱۳۹۷ تا ۱۳۹۹ ایران آسیب جدی از ارزپاشی ترجیحی دید.
سلاح ورزی تاکید کرد: رشد نابرابریهای درآمدی، رشد رانت خواری، رشد فساد و به بند کشیدن صادرکنندگان و مجادله نابرابر بانک مرکزی با صادرکنندگانی که حاضر نبودند دلار خود را ارزان بفروشند نتایج زشت این ارز پاشی بود.
رفع فقر و سیاست ارزی
سیاست ارزی بدون چون و چرا از اصلیترین سیاستهای اقتصادی در ایران به حساب میآید نیروی بزرگی است که سیاست تجاری و سیاستهای اقتصاد کلان را متاثر میکند. اقتصاد رقابتی که در پله اول اقتصادهای کامیاب دنیا ایستاده است و نیز دوری از فساد و رانت خواری و منطق اقتصادی حکم میکند که ارز را آزاد کنیم تا در نقطه تعادلی بایستد.
بدیهی است در وضعیت فعلی که عرضه ارز بسیار کمتر از تقاضای آن است احتمال تورم بالا را میتوان داد که به کاهش قدرت خرید فقرا منجر خواهد شد.
راه چاره هم این است که با استفاده از شرایط سیاست خارجی، محاصره اقتصادی ایران شکسته شود تا عرضه و تقاضای ارز به تعادل برسند و با آزادسازیهای ارزی قیمتها سربه آسمان نسایند.
نائب رئیس اتاق بازرگانی ایران در پایان گفت: از سوی دیگر باید یک بار برای همیشه از نیروهای ورزیده جهانی برای جمع آوری اطلاعات دقیق از توزیع درآمد و شناساسایی واقعی فقرا استفاده کرد. دولت کارآمد میتواند با این کار و دادن یارانه مستقیم بالا به تهیدستان واقعی چتری بر سر فقرا بازکند و بقیه اقتصاد را آزاد کند.
منبع: تابناک
کلیدواژه: اعمال ماه صفر سازمان همکاری شانگهای پیمان جبلی فاتحان خیبر حسین سلاح ورزی دلار بانکی ارز دولتی کالاهای اساسی اعمال ماه صفر سازمان همکاری شانگهای پیمان جبلی فاتحان خیبر رئیس اتاق بازرگانی دلار ۴۲۰۰ تومانی دلار ۴۲۰۰ تومان واردات کالا کالا های اساسی قیمت هر دلار هزار تومان بانک مرکزی ثبت سفارش سلاح ورزی کالا ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.tabnak.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «تابناک» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۲۷۰۸۴۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
پیشبینی جدید درباره قیمت دلار / خریداران ارز بخوانند
تین نیوز
دبیرکل جامعه صرافان ایران معتقد است که روند کاهش قیمت دلار ادامه دار است و بازار ارز در روزهای آینده شاهد کاهش بیشتر قیمت ها خواهد بود.
به گزارش تین نیوز به نقل از خبرآنلاین، قیمت دلار در بازار آزاد که در روزهای اخیر روند کاهشی داشت، طبق مشاهدات میدانی از بازار با تغییر جهتی کوتاه، معامله شد.
براساس گزارش های میدانی، دلار دوباره به کریدور ۶۰ هزار تومان برگشت و با نرخ ۶۰ هزار تومان خرید می شد. البته این شرایط بازار در حالی بود که در روز یک شنبه هفته جاری قیمت دلار به کانال ۵۹ هزار تومان هم برگشته بود.
با وجود اینکه معامله گران روند عرضه و تقاضا را در تعادل عنوان می کنند، اما با توجه به آرامش سیاسی و نبود سیگنال افزایشی در بازار ارز، رشد تقاضا را می توان دلیل افزایش قیمت دلار دانست. به نظر می رسد قیمت دلار در مقابل برگشت به کریدور ۵۰ هزار تومانی مقاومت دارد و به راحتی از کریدور ششم دست نمی کشد.
خبرهای جدید ارزی در راه استاما در میانه وضعیت نوسانی بازار، از بانک مرکزی خبر آمد که گشایش های جدید ارزی در راه است. کریمی، معاون بین الملل بانک مرکزی اعلام کرد: خوشبختانه اتفاقات خوبی در خصوص گشایش هایی برای آزادسازی منابع مسدود شده ما در برخی کشورها که سال ها بود به کار گرفته نشده بود صورت پذیرفت که در آینده خبررسانی می شود.
معاون بین الملل بانک مرکزی همچنین گفت: بانک مرکزی در طی ماه های گذشته ۴۴۵ میلیون یورو از بدهی های سال گذشته ایران به بانک توسعه اسلامی را از محل منابع مسدود شده تامین کرد که این باعث شد فرصت های جدیدی برای تامین مالی های جدید این بانک صورت پذیرد. چون تا زمانی که ایران بدهی داشت عملا تامین مالی جدیدی صورت نمی گرفت.
قیمت دلار تا کجا تغییر می کند؟در این شرایط، دبیرکل جامعه صرافان ایران معتقد است که روند کاهش قیمت دلار ادامه دار است و بازار ارز در روزهای آینده شاهد کاهش بیشتر قیمت ها خواهد بود.
فرهاد رمضان با تاکید بر نقش موثر سیاست های بانک مرکزی در کنترل بازار ارز در داخل کشور، گفت: بعد از اجرای سیاست هایی که بانک مرکزی با شروع سال جدید در پی گرفته بود، از روز چهارشنبه هفته گذشته شاهد این بودیم که قیمت ارز در بازار غیررسمی و آزاد شروع به ریزش کرد.
رمضان ادامه داد: در حالی که در روزهای اخیر ما کاهش چشمگیری را در قیمت های بازار غیررسمی کشور شاهد بودیم هر برگ اسکناس دلار، درهم و یورو به عنوان ارزهای پرتقاضا هر روزه توسط مرکز مبادله ارز و طلا مورد مبادله قرار می گیرد و همچنین در بازار حوالجات ارزی یا همان بازار نیما همین شرایط را شاهد هستیم به طوری که کماکان نرخ ارز تخصیصی بانک مرکزی برای واردات انواع کالاها تقریبا در محدوده ۳۷ هزار و ۵۰۰ تومان نوسان دارد.
دبیرکل جامعه صرافان ایران در مورد دلایل ریزش قیمت دلار در روزهای گذشته تصریح کرد: با سیاست هایی که بانک مرکزی در حوزه اطلاع رسانی و همچنین سیاستگذاری هایی که از دی ماه و بهمن ماه سال گذشته در پیش گرفته بود و با ورود مرکز مبادله ارز و طلای ایران در زمینه تامین اسکناس بازار و عرضه ارزهای حواله ای بانک مرکزی که منشا آن شرکت های صادرات محور بودند، قیمت در بازار غیررسمی دلار با کاهش مواجه شد که چشمگیر هم بود و تحلیل تحلیلگران و فعالان بازار ارز بر این است که این رویه ادامه دارد.
رمضان یادآور شد: از آنجا که بازار ارز و طلا تقریبا یکدیگر را همپوشانی می کنند و تاثیرگذاری آنها بر یکدیگر دوطرفه است، مزایده های هفتگی ای که در مرکز مبادله در خصوص عرضه سکه و شمش طلا انجام می شود می تواند به میزان بسیار موثری جلوی التهابات و انتظارات تورمی در بازار ارز را بگیرد. از طرفی همانطور که اشاره شد در بازار نیما هم میانگین قیمتی ارزها تخصیصی بانک مرکزی به شرکت های واردکننده ۳۷ هزار و ۵۰۰ تومان است بنابراین قاعدتا باید قیمت کالا و خدمات نشأت گرفته از این قیمت باشد در نتیجه این عوامل قیمت های بالاتر از این نمی تواند پذیرفته باشد و قاعدتا قیمت ها خود را با نرخ های بانک مرکزی هماهنگ می کند لذا پیش بینی می شودتا پایان سال آهنگ کاهش قیمت ارز و خروج از التهابات هیجانی را شاهد باشیم.
آخرین اخبار حمل و نقل را در پربیننده ترین شبکه خبری این حوزه بخوانید